Asopichos Logo
29-03-2024
Asopichos Logo
176

|

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Οι ΡΟΜά στη Στερεά Ελλάδα (2ο μέρος)

< 7 λεπτά
13.06.17 • 16:38
#Tags:

Πριν μπούμε στις λεπτομέρειες  για την περιοχή της Στερεάς Ελλάδας, όπως πχ οικισμοί, πληθυσμός, μόρφωση, βοιωτικό επίπεδο κλπ, θα κάνουμε μια ιστορική διαδρομή για την καταγωγή, τις μετακινήσεις και την εγκατάσταση των Ρομά στην Ευρώπη και την Ελλάδα.

Με τις παρεμβάσεις της πολιτείας και της Ε.Ε. σχετικά με την επίλυση προβλημάτων των Ρομά στην Ελλάδα που αφορούν στη στέγαση-στεγαστικά δάνεια, στην Υγεία- Ιατρικοκοινωνικά Κέντρα και την αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού θα ασχοληθούμε στο σημερινό 2ο μέρος του αφιερώματος για τους Ρομά.

Γνωρίζοντας την υφιστάμενη κατάσταση για τους Ρομά στη χώρα μας θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τα ζητήματα που αφορούν στα προβλήματα αυτής της κοινωνικής ομάδας.

Η υφιστάμενη κατάσταση των Ρομά στην Ελλάδα

Οι Ρομά στην Ελλάδα, όπως και σε όλη την Ευρώπη δεν είναι μια όμοια κοινωνική ομάδα. Μέρος αυτών έχει κατακτήσει την εδραιοποίηση, την ένταξη την ατομική και συλλογική ευημερία. Αλλά πολύ μεγάλος αριθμών αυτών, εξακολουθεί να ζει σε συνθήκες ακραίου αποκλεισμού και κοινωνικής περιφρόνησης.

Σύμφωνα με την Εθνική Στρατηγική για τους Ρομά, η συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα υφίσταται πολλαπλό κοινωνικό αποκλεισμό στους τομείς της στέγασης, της απασχόλησης, της υγείας και της εκπαίδευσης.

Οι μεγαλύτερες πληθυσμιακές συγκεντρώσεις (πάνω από 1.000 οικογένειες) εμφανίζονται σε τέσσερις (4) περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα και Κεντρική Μακεδονία).

Σημαντικές σύγχρονες παρεμβάσεις υπέρ των Ρομά

Από την αρχή της δεκαετίας του ’90, η Ευρώπη άρχισε να έχει στην ατζέντα της προγράμματα για την μελέτη της ενσωμάτωσης των Ρομά. Από το 1994 ως το 1999 συγχρηματοδοτήθηκαν μέσω του προγράμματος PHARE (PHARE Program) διάφορες δράσεις και μελέτες για τους Ρομά ύψους 6.693 δις Ευρώ.

Είχαν πλέον αναγνωριστεί και επίσημα, τα πλέον βασικά προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι Ρομά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ελλάδα, αλλού πιο σύντομα, αλλού πιο αργά, έβαλε στην ατζέντα της στόχο αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων. Υποστηρίχθηκαν έτσι, διάφορες παρεμβάσεις, με το χαρακτήρα «της καλής πρακτικής», για καθένα από αυτά τα κύρια προβλήματα:

Στεγαστικά Δάνεια

Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η κρατική παρέμβαση επεδίωξε τον στόχο της στεγαστικής αποκατάστασης των Ρομά, ευκαιριακά και αποσπασματικά, μέσω κυρίως της χρηματοδότησης μεμονωμένων «πιλοτικών» δράσεων που ανελάμβαναν με πρωτοβουλία τους επιμέρους Δήμοι της χώρας. Ρομά 14Ωστόσο, μετά από μακρόχρονη κυοφορία των σχετικών κανονιστικών πράξεων, η συστηματική επιδίωξη της στεγαστικής αποκατάστασης των Ρομά ξεκίνησε, με την ενεργοποίηση ενός ευρέος προγράμματος χρηματοδότησης στέγης, μέσω τραπεζικών δανείων με εγγύηση του Ελληνικού δημοσίου.

Για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, αλλά ταυτόχρονα και ως μέτρο κοινωνικής ένταξης, αποφασίστηκε η χορήγηση 4.500 δανείων με ευνοϊκούς όρους σε Έλληνες Τσιγγάνους, όπως αναφέρει το ΦΕΚ 396 της 4ης Απριλίου 2003. Τα δάνεια χορηγήθηκαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Το ύψος του κάθε δανείου καθορίστηκε ως 60.000 ευρώ και δικαιούχοι ήταν οι Έλληνες Τσιγγάνοι που διέμεναν σε σκηνές ή παράγκες, παραπήγματα και που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις μόνιμης κατοικίας.

Το 2006 με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών ανακαθορίστηκαν οι όροι χορήγησης και αυξήθηκε ο αριθμός των δικαιούχων σε 9.000 Έλληνες Τσιγγάνους. Με την εν λόγω ΚΥΑ, το δάνειο μπορούσε να αφορά την αγορά οικοπέδου με σκοπό την ανέγερση πρώτης κατοικίας ή την αποπεράτωση της πρώτης κατοικίας.

Η αντιμετώπιση όμως του ζητήματος από την Πολιτεία και όργανά της, ενεπλάκη σε ένα φαύλο κύκλο, εξ αιτίας προβλημάτων με την αστικο-δημοτική τακτοποίηση ζητημάτων που αφορούσαν έναν μεγάλο αριθμό Ρομά, όπως αναφέρεται σε έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη και παρουσιάζεται στην ειδική ενότητα για το Συνήγορος του Πολίτη – Συνήγορος του Τσιγγάνου / Ρομά.

Ιατροκοινωνικά Κέντρα

Τα Ιατροκοινωνικά Κέντρα (ΙΑΚ) ξεκίνησαν να λειτουργούν το 2002. Αποτέλεσαν μέρος του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης (Ο.Π.Δ.), το οποίο αναφερόταν στην εφαρμογή πολιτικής μέσα από προληπτικές και διορθωτικές παρεμβάσεις, προκειμένου να αμβλυνθούν οι κοινωνικές ανισότητες.

Σκοπός  της ενέργειας, ήταν η λειτουργία δομών, που θα παρείχαν ιατροκοινωνική φροντίδα (πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας) και η κοινωνική προστασία των Ελλήνων τσιγγάνων, με απώτερο στόχο την κοινωνική τους ενσωμάτωση.

Στο πλαίσιο της παραπάνω ΚΥΑ, λειτούργησαν στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας τα ακόλουθα ΙΑΚ:

ΙΑΚ ΑΜΦΙΣΣΑΣ, στη θέση Κάμινος/ΚΤΕΟ αρχικά από την Αναπτυξιακή Φωκική ΑΕ και αργότερα από την Εταιρία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας Άμφισσας

ΙΑΚ ΘΗΒΑΣ, στη Θήβα από τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτιστικής & Οικιστικής Ανάπτυξης Θήβας, αργότερα Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Θηβαίων (ΔΗ.Κ.Ε.Θ.), το οποίο βρίσκεται σε αδράνεια

ΙΑΚ ΛΑΜΙΑΣ στο 2ο χλμ Π.Ε.Ο. Λαμίας Δομοκού στον Ξηριά το οποίο σήμερα βρίσκεται σε αδράνεια

ΙΑΚ ΧΑΛΚΙΔΑΣ πλησίον των οικισμών Καμάρες και Αλάτσατα στη Χαλκίδα, από τη Δημοτική Επιχείρηση Πολιτισμού και Ανάπτυξης Χαλκίδας, το οποίο σήμερα βρίσκεται σε αδράνεια

Ρομά 17Τα Κέντρα Στήριξης Ρομά, με Δικαιούχο την Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης & Αυτοδιοίκησης (Ε.Ε.Τ.Α.Α) Α.Ε., αποτέλεσαν μετεξέλιξη και συνέχεια της δράσης των Ιατροκοινωνικών Κέντρων που υλοποιήθηκε κατά το Γ' ΚΠΣ μέσω των Ολοκληρωμένων Παρεμβάσεων ΕΚΤ των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων.

Αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού των ενηλίκων και της σχολικής διαρροής παιδιών Ρομά

Εξετάζοντας τη σχέση των Ρομά γονέων με το εκπαιδευτικό σύστημα, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει πρόβλημα για το οποίο δεν ευθύνεται μόνο το εκπαιδευτικό σύστημα, ούτε μόνο οι Ρομά.

Πρόκειται για ένα πολύπλοκο και πολυσύνθετο πρόβλημα, στο οποίο συμμετέχουν παράγοντες με κοινωνικές, πολιτισμικές, πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις.

Για να γίνει κατανοητό το πώς αντιμετωπίζουν οι Ρομά το σχολείο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη αφενός ο τρόπος με τον οποίο εκπαιδεύουν οι ίδιοι τα παιδιά τους στην τσιγγάνικη κοινωνία και αφετέρου τι σημαίνει και τι αντιπροσωπεύει για τους ίδιους το υπάρχον σχολείο. Για τους Ρομά το σχολείο είναι ένας ξένος θεσμός, αποτελώντας τμήμα ενός κόσμου που για αιώνες ήταν εχθρικός προς αυτούς.

Οι Ρομά στην πλειοψηφία τους είναι αναλφάβητοι, δεδομένου ότι η εκπαίδευση δεν είναι ενταγμένη στη ζωή τους, ούτε θεωρείται αυτονόητο και αναπόσπαστο μέρος της ζωής τους.

Διάφορες προσπάθειες έχουν γίνει στο παρελθόν και συνεχίζονται για την προώθηση της ένταξης παιδιών Ρομά στο σχολείο, ή και την αντιμετώπιση της σχολικής διαρροής μετά την εγγραφή τους και τη φοίτηση σε αυτό, χωρίς να συμπληρωθεί ολόκληρος ο κύκλος της πρωτοβάθμιας (αρχικά) εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Ακόμα, από τον Σεπτέμβρη του 2010 και μέχρι το 2013 υλοποιήθηκαν με τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ δύο Προγράμματα υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας με συνολικό προϋπολογισμό 11.287.500 ευρώ.

Το Πρόγραμμα «Εκπαίδευση των Παιδιών Ρομά» με δικαιούχο το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και προϋπολογισμό 8.387.500 ευρώ και το Πρόγραμμα «Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά στη Μακεδονία και Θράκη» με δικαιούχο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και προϋπολογισμό 2.900.000 ευρώ.

Σημειώνεται, ότι στην κοινωνία των Ρομά, παραδοσιακά δεν υπήρχε καμία σύνδεση μεταξύ σχολείου και κοινωνικής ή οικονομικής επιτυχίας (και αντίστοιχα αποτυχίας από τη μη ένταξη στο σχολείο). Τουναντίον, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί, ότι το σχολείο για τους Ρομά αποτελεί εμπόδιο στην κοινωνικοοικονομική επιτυχία.

Ρομά 15Αυτό, γιατί καθώς το παιδί πηγαίνει σχολείο, «χάνει» πολύτιμο χρόνο να καλλιεργήσει τις δεξιότητες που απαιτεί η επαγγελματική ενασχόληση της τσιγγάνικης ομάδας στην οποία ανήκει, ενώ ταυτόχρονα αντιμετωπίζει προβλήματα ενσωμάτωσης στην δική του ομάδα.

Αυτό, γιατί σχολείο σημαίνει ως ένα βαθμό απομάκρυνση από την οικογένεια και ως εκ τούτου, αποδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής, που αποτελεί μια από τις σταθερές αξίες και προϋποθέσεις ύπαρξης και ανάπτυξης της κοινωνίας των Ρομά.

Τέλος 2ου Μέρους συνέχεια στο 3ο 

asopichos efimerida viotia clip
Asopichos Logo white
Θέλοντας να αποδώσουμε τιμή στον πρόγονό μας, τον Ορχομένιο Ολυμπιονίκη δώσαμε το όνομά του στη προσπάθειά μας. Μέγιστη τιμή και βαριά κληρονομιά την οποία θα προσπαθήσουμε να υπερασπιστούμε. Ονομάσαμε Ασώπιχο την ιστοσελίδα μας γιατί ο Ολυμπιονίκης, ανήκει σε όλους, όπως και η ιστοσελίδα μας. Γιατί η αλήθεια και η ενημέρωση χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια, είναι ένας συνεχής αγώνας δρόμου…

Ακολουθήστε μας

menu-circle