Asopichos Logo
29-03-2024
Asopichos Logo
1500

|

Γαλαξίδι: Αρχοντιά και παράδοση με γεύση αρμύρας…

< 10 λεπτά
24.05.16 • 08:07
#Tags:

Αναπολεί το ναυτικό παρελθόν του, ξεδιπλώνοντας τις θύμησες της ιστορίας του πάνω στα κύματα και ανασαίνει το παρόν, μαγεύοντας τον ανυποψίαστο ταξιδευτή με την αυθόρμητη, ανεπιτήδευτη ομορφιά του…

Μ’ άσπρα πανιά… τα όνειρά μας και Γαλαξιδιώτη καραβοκύρη,
σαλπάρουμε για ένα ταξίδι, όπως τότε… όπως παλιά…
αναζητώντας τον «έρωτά» μας στα πέλαγα.

Κείμενο - Φωτογραφίες: Ιωάννα Παραβάλου

Ένα μικρό κομμάτι ρουμελιώτικης γης που ταξιδεύει στο πέλαγος… Αυτό είναι το Γαλαξίδι. Λες και κάποτε, σαν έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα σε δυο «γυναίκες», τη στεριά ή τη θάλασσα, επέλεξε, χωρίς καν να το σκεφθεί, τη δεύτερη κι έδωσε όρκο βαρύ την ίδια στιγμή, να «σμίξει» μαζί της για πάντα…
Έτσι, η ζωή αυτού του τόπου ζυμώθηκε με την αρμύρα της θάλασσας, με τις χαρές, μα και τις λύπες της…
Το αρχοντικό Γαλαξίδι, η ναυτική κωμόπολη της Φωκίδας, απαγκιάζει στη βόρεια ακτή του Κορινθιακού κόλπου, γυρεύοντας ζεστασιά στην «αγκαλιά» του Κρισσαίου κόλπου, στο νομό Φωκίδας.

Αφήνοντας πίσω μας τις περήφανες βουνοκορφές του Παρνασσού και σταματώντας για λίγο στη γραφική Αράχοβα και τους Δελφούς με το σημαντικό αρχαιολογικό χώρο τους, αρχίζουμε να κατηφορίζουμε...
Ανάμεσα από τα λιόδεντρα της Άμφισσας, που γλυκαίνουν το τοπίο με τα ασημόγκριζα φυλλώματά τους, ξεπροβάλλει σε λίγο η θάλασσα στην κωμόπολη της Ιτέας και ύστερα από μια διαδρομή συντροφιά με τα κύματα, φθάνουμε στον προορισμό μας.

Γαλαξίδι... Ομορφιά αυθόρμητη, ποιητική, ταξιδιάρικη! Έχεις την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε Αιγαιοπελαγίτικο νησί.

Γαλαξιδι 2 Η αρχική του θέση ήταν στην πλαγιά όπου σήμερα υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Βλασίου. Όμως, τα απότομα βουνά γύρω του έκαναν την επικοινωνία δύσκολη μέσα από δρόμους δύσβατους, επικίνδυνους… Αργότερα, λοιπόν, οι κάτοικοι κατέβηκαν κοντά στη θάλασσα, όπου βρίσκεται η σημερινή πόλη. Ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας για πολλά χρόνια ήταν ο δρόμος της θάλασσας (προς το Αίγιο, την Πάτρα, τον Πειραιά, αλλά και τη Μασσαλία, το Λιβόρνο, τη Βενετία, την Οδησσό, την Κωνσταντινούπολη…).

Το υγρό στοιχείο αποτέλεσε, μοιραία, την κυριότερη πηγή πλούτου αυτού του τόπου, που αξιώθηκε να γίνει, το 18ο και 19ο αι., ακμάζουσα ναυτική πολιτεία.
Την πλούσια ναυτική του παράδοση τη νιώθεις με όλες τις αισθήσεις σου περπατώντας ανάμεσα στα στενά πλακόστρωτα καλντερίμια με τα παλιά διώροφα ή Γαλαξιδι 5τριώροφα αρχοντικά καπετανόσπιτα, χτισμένα με τέχνη περισσή. Λιτές γραμμές στην εξωτερική μορφή τους, περίτεχνα μικρά μπαλκόνια με ξύλινα υποστυλώματα, παραθυρόφυλλα και αυλόπορτες σ’ όλες τις αποχρώσεις της θάλασσας, από το ανοιχτό λουλακί ως το βαθύ μπλε της φουσκοθαλασσιάς…

Σεργιάνι στην ομορφιά του…

Ώρα για βόλτα με τα πόδια στην παραλία, στο γραφικό λιμάνι με τα ουζερί και το δασάκι στην Πέρα Πάντα -το καμάρι των Γαλαξιδιωτών- ως το Ροζίκι. Από τα Αγνάντια χαιρετούσαν, άλλοτε, με το βλέμμα, για τελευταία φορά, τους άντρες τους που έφευγαν για ταξίδι οι Γαλαξιδιώτισσες...
Περπατώντας δίπλα στη θάλασσα, φθάνουμε ως το Χηρόλακα, το λιμάνι με τις αναμνήσεις… Ο νους τρέχει σε εποχές μακρινές, τότε που γέμιζε από τα λευκά πανιά των γαλαξιδιώτικων ιστιοφόρων που όργωναν τις θάλασσες… από την επομένη της Γαλαξιδι 3

Καθαρής Δευτέρας μέχρι του Αγίου Δημητρίου. Τότε ο καπετάνιος πρόσταζε «Πορεία για Γαλαξίδι…», που σήμαινε τον πολυπόθητο γυρισμό στην πατρίδα.
Εδώ έδιναν ραντεβού ο πόνος του αποχωρισμού με τη χαρά του γυρισμού…
Εδώ κατέβαινε η καπετάνισσα με τα γλυκά για τους μαστόρους κι έσπαζε το ρόδι στην πρύμνη του νέου καραβιού, για να είναι τα πλούτη που θα έφερνε στο Γαλαξίδι όσα τα κουκούτσια του ροδιού… «Κι ήταν τιμή και χρέος στο Γαλαξιδιώτη ναυτικό το πρωτοτάξιδο καράβι (μπάρκο, μπρίκι, σκούνα, λοβεράκι, ραντοψάθι) να το βαφτίσει με της διαλεχτής του τ’ όνομα.
Γαλαξιδι 4

Δύσκολη η δουλειά του ναυτικού και αδύνατον να την περιγράψεις με λόγια. Γιατί ποιες λέξεις, στ’ αλήθεια, μπορούν να περιγράψουν τη μοναξιά, την ξενιτιά και το φόβο…», σχολιάζει με ευαισθησία ο Θ. Γκόνης στο βιβλίο του «Πορεία για Γαλαξίδι». «Λένε πως μια φορά βάλανε σ’ ένα καντάρι να ζυγιάσουνε την ξενιτιά, την ορφάνια, την πίκρα, την αγάπη κι απ’ όλα βάρυνε πιο πολύ της ξενιτιάς το δάκρυ».

Ξετρυπώνοντας τις κρυφές γωνιές του…

Για να ανακαλύψεις την ιδιαίτερη γοητεία του Γαλαξιδιού θέλει γερά πόδια για να το περπατήσεις, μα κι ανοιχτή καρδιά για να το νιώσεις… Ανάμεσα στα στενά δρομάκια του θα ανακαλύψουμε το Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο που κλείνει μέσα του την πορεία του στο διάβα του χρόνου… Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Λαογραφικό Μουσείο που στεγάζεται στο καπετανόσπιτο της οικογένειας Αγγελή.
Στην κορυφή του Γαλαξιδιού ξεχωρίζει η εκκλησία του προστάτη των θαλασσινών, Γαλαξιδι 20jpg

του Αϊ-Νικόλα, με το περίφημο ξυλόγλυπτο τέμπλο της, έργο ζωής του Μετσοβίτη ταλιαδόρου Αναστάσιου Μόσχου. Οι ολόγλυφες παραστάσεις του πάνω στο ατόφιο ξύλο μοιάζουν σαν αληθινές.
Λίγο πιο κάτω, βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, με το Ζωδιακό Κύκλο (Ηλιοτρόπιο), έργο του Ηλία Σκούρτη, στο δάπεδο του ναού, ενώ το ηλιακό ρολόι στην εξωτερική γωνιά του ναού μετρά ασταμάτητα το χρόνο.
Στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (1833) την εικόνα της Αγίας Άννας φιλοτέχνησε ο Μιχαήλ Δαμασκηνός, το 16ο αιώνα.
Ανάμεσα στα στενά καντούνια μικρές όμορφες δενδροφυτευμένες πλατείες στολίζουν το χώρο. Η πλατεία Ηρώων είναι η κεντρική πλατεία και διαμορφώθηκε Γαλαξιδι 14jpgτο 1895. Στο μέσον της υπάρχει μαρμάρινο ηρώο. Γραφικές είναι και οι πλατείες Χηρόλακκα, Κάβου, Σάθα και Μάμα. Αξίζει μια επίσκεψη στον Τάφο του Λοκρού στο άλσος της παραλίας και στο Σπήλαιο Γαλαξιδιού.
Θα επισκεφθούμε ακόμη τα Μοναστήρια της Κλεφτοπαναγιάς και του Προφήτη Ηλία και, φυσικά, θα ανεβούμε ως τη Μονή του Σωτήρος, για να ανάψουμε ένα κερί και να απολαύσουμε την πανοραμική θέα.
Σε κοντινή απόσταση με το αυτοκίνητο βρίσκεται το γραφικό χωριό Χρισσό, ενώ αν κινηθούμε παραλιακά προς Ναύπακτο, σε λίγα χιλιόμετρα θα φθάσουμε στο γραφικό λιμανάκι της Ερατεινής, με ταβερνάκια με θαλασσινά.

Γεύση από Γαλαξίδι…

Επιστροφή στη βάση μας και είναι ώρα για καφεδάκι στη λιακάδα και καλό φαγητό στην παραλία και το ειδυλλιακό λιμάνι του Γαλαξιδιού με τις ψαρόβαρκες, τα καϊκια και τις πάπιες, αλλά και το δασάκι στην Πέρα Πάντα, το καμάρι των Γαλαξιδιωτών. Στα ταβερνάκια του στην παραλία και στα στενά δρομάκια θα δοκιμάσουμε, λοιπόν, ολόφρεσκα ψάρια στη σχάρα ή κακαβιά, μύδια αχνιστά, μυδοπίλαφο, αστακομακαρονάδα, χταπόδι ψητό στα κάρβουνα, καραβιδομακαρονάδα, καλά μαγειρευτά, αλλά και παραδοσιακές γεύσεις, όπως κελέμια (γεμιστά κρεμμύδια με Γαλαξιδι 15jpg

σάλτσα αυγολέμονο), εξαιρετικές πίτες (κολοκυθόπιτα με μάραθο, σπανακόπιτα και τυρόπιτα).
Θα γευτούμε, βέβαια, και πεντανόστιμους ρουμελιώτικους μεζέδες, όπως γαρδούμπα, κοκορέτσι, κοντοσούβλι κ.ά. Δεν θα παραλείψουμε να δοκιμάσουμε και τις εξαιρετικές ελιές της Άμφισσας ή το καλό πρόβειο γιαούρτι. Τα ποτήρια θα τσουγκρίσουν με ουζάκι ή μυρωδάτο κρασί.
Για γλυκό, θα δοκιμάσουμε το παραδοσιακό γλυκό αμύγδαλο ή αμυγδαλάτο (αμυγδαλωτό), την ντόπια ραβανί (με ρύζι, αμύγδαλα, κανέλα, γαρίφαλο, καλαμποκέλαιο, ζάχαρη και νερό) και τους σαμουσάδες (με καρύδι, αμύγδαλο και μέλι, τυλιγμένα σε λεπτό χειροποίητο φύλλο), όλα φτιαγμένα με παλιές γαλαξιδιώτικες συνταγές.
Γαλαξιδι 16jpg

Από τα μαγαζάκια με παραδοσιακά προϊόντα θα αγοράσουμε παραδοσιακά γλυκά, χωριάτικα παξιμάδια, τσίπουρο, ελιές Άμφισσας, βιολογικό ελαιόλαδο, κρασί, μέλι και γλυκά του κουταλιού.

Ασφαλώς, ένα μόνο ταξίδι δεν αρκεί για να απολαύσουμε όσο θα θέλαμε αυτό τον ευλογημένο τόπο, γι’ αυτό δίνουμε όρκο ότι θα επιστρέψουμε κοντά του…

Σουρουπώνει… Η μέρα σβήνει στη θάλασσα κι ο ήλιος παραδίνεται στην υδάτινη «αγκαλιά» της, μα το Γαλαξίδι προσμένει με αισιοδοξία την καινούργια ανατολή… Όπως τότε… όπως παλιά. Τα γαλαξιδιώτικα καράβια μπορεί να χάθηκαν, μα η αρχοντιά και η ποιότητα χάνονται, αλήθεια, ποτέ;

Αξίζει να δείτε:

Το Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο.
Το Λαογραφικό Μουσείο που στεγάζεται στο καπετανόσπιτο της οικογένειας Αγγελή.
Γαλαξιδι 12jpgΤην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, με το ηλιακό ρολόι.
Τον Τάφο του Λοκρού, στο άλσος της παραλίας και στο Σπήλαιο Γαλαξιδιού.
Τη Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Τους Δελφούς.
Τη γραφική Αράχοβα.
Το ορεινό χωριό Χρισσό και τη Μονή του Προφήτη Ηλία.
Την παραλιακή Ερατεινή.

Χρήσιμα τηλέφωνα:
Κωδικός κλήσης: 22650
Δήμος: 22653-51200
Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο: 22650-41558, 41795.
Λαογραφικό Μουσείο: 22650-41910

Πώς θα πάτε:
Με δικό σας αυτοκίνητο ή με τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ. Δύο διαδρομές: Από Δεσφίνα και Ιτέα ή από Αράχοβα και Δελφούς.

Πού θα μείνετε:
«Αρχοντικό Art Hotel»: 22650-42292, www.archodikoarthotel.gr
«Galaxa Mansion»: 22650 41620, www.galaxamansion.com
«Villa Οιάνθεια»: 22650-42433, www.villaoianthia.gr
«Γανυμήδης»: 22650-41328, 6937 154567, www.ganimede.gr
Γαλαξιδι 9

«Αργώ»: 22650-41996, http://hotel-argo.eu
«Ξενοδοχείο Έπαυλις»: 22650-41700, 6936 711221, www.epavlishotels.gr
«Europa Beach Hotel Γαλαξίδι»: 22650-42288, 22650-42298, www.hoteleuropabeach.gr
«Ακρόπλωρο»: 22650-41110 www.acroploro.gr Δύο επιπλωμένες κατοικίες.
Έξω από την πόλη: «Villa Olympia»: 22650-41810, 22650 41174, 41810-3, www.villaolympia.gr
«Porto Lourba»: 22650-41230, www.portolourbas.com

Πού θα φάτε:
«Το Μπάρκο της Μαρίτσας», «Ο Τάσος», «Αναμνήσεις απ’ τα λιμάνια», «Μπεμπέλης», «Ζυγός», «Άλμπατρος», «Σκελετόβραχος, «Porto», « Η Ωραία Ελλάς», «Αιολίδα», «Billys - σουβλάκι».

Café - bar
«OK Bar», «Melydron Cafe-Bar», «Καφενείο Θεμιστοκλής», «Το Λιοτρίβι», «Οιάνθη».

Τι θα φάτε:
Ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά (μύδια αχνιστά, μυδοπίλαφο, χταπόδι, καραβιδομακαρονάδα), κελέμια (γεμιστά κρεμμύδια με σάλτσα αυγολέμονο), πίτες (κολοκυθόπιτα, σπανακόπιτα και τυρόπιτα), αλλά και ψητά στη σούβλα.

Τι θα αγοράσετε:
Παραδοσιακό γλυκό αμύγδαλο ή αμυγδαλάτο (αμυγδαλωτό), ρεβανί (με ρύζι), σαμουσάδες (με καρύδι, αμύγδαλο και μέλι), χωριάτικα παξιμάδια, τσίπουρο, ελιές Άμφισσας, βιολογικό ελαιόλαδο, κρασί, μέλι, ζυμαρικά και γλυκά του κουταλιού.

Γαλαξιδι 6 Γαλαξιδι 7

Γαλαξιδι 8

Γαλαξιδι 10

Γαλαξιδι 11jpg Γαλαξιδι 13jpg Γαλαξιδι 17jpg Γαλαξιδι 18jpg Γαλαξιδι 19jpg

asopichos efimerida viotia clip
Asopichos Logo white
Θέλοντας να αποδώσουμε τιμή στον πρόγονό μας, τον Ορχομένιο Ολυμπιονίκη δώσαμε το όνομά του στη προσπάθειά μας. Μέγιστη τιμή και βαριά κληρονομιά την οποία θα προσπαθήσουμε να υπερασπιστούμε. Ονομάσαμε Ασώπιχο την ιστοσελίδα μας γιατί ο Ολυμπιονίκης, ανήκει σε όλους, όπως και η ιστοσελίδα μας. Γιατί η αλήθεια και η ενημέρωση χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια, είναι ένας συνεχής αγώνας δρόμου…

Ακολουθήστε μας

menu-circle