Γράφει η Βέρα Γιαννακίτσα * Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc
Διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης: πότε οδηγούν στην εμφάνιση διαβήτη; Ο ρόλος των γλυκοτοξινών.
Όταν κάποιος δεν έχει διαγνωσθεί με διαβήτη, αλλά η τιμή της γλυκόζης νηστείας στις εξετάσεις είναι εκτός των φυσιολογικών τιμών, υπάρχει κάποια διαταραχή στον ομαλό μεταβολισμό της γλυκόζης. Αυτή η διαταραχή καλό είναι να ελεγχθεί επειδή μακροπρόσθεσμα είναι πιθανό να προκαλέσει την εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη.
Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεταβολικό νόσημα με κύριο χαρακτηριστικό την υπεργλυκαιμία (αυξημένη γλυκόζη στο αίμα), λόγω της μειωμένης έκκρισης ινσουλίνης ή ελάττωσης της ευαισθησίας των κυττάρων του οργανισμού στην ινσουλίνη.
Πώς ελέγχουμε την γλυκόζη του αίματος;
Με το τεστ ανοχής της γλυκόζης μπορούμε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη στα επόμενα χρόνια, καθώς και να προλάβουμε ή να καθυστερήσουμε την εξέλιξη της νόσου με τις κατάλληλες αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες και την φυσική δραστηριότητα του ατόμου.
Ο ρόλος των AGEs: ποια η δράση τους
Τα προχωρημένα προϊόντα τελικής γλυκοζυλίωσης (AGEs), γνωστά και ως γλυκοτοξίνες, είναι χημικές ενώσεις που σχηματίζονται κατά την διαδικασία προσκόλλησης της γλυκόζης σε διάφορα κύτταρα του σώματος, η οποία αλλάζει και το σχήμα τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό των AGEs προσλαμβάνεται από τις τροφές, αναλόγα και με τον τρόπο μαγειρέματος. Οι γλυκοτοξίνες στα ωμά τρόφιμα είναι χαμηλές, όμως οι υψηλές θερμοκρασίες κατά την διάρκεια του μαγειρέματος τις αυξάνουν κατά πολύ. Τα AGEs δημιουργούνται σταδιακά στον οργανισμό, συσσωρεύονται και αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλούν χρόνια φλεγμονή. Στα άτομα που πάσχουν από διαβήτη, η δημιουργία τους επιταχύνεται επειδή υπάρχει αυξημένη διαθεσιμότητα σε γλυκόζη.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε την υπερβολική πρόσληψη γλυκοτοξινών;
Προσοχή πρέπει να δοθεί στην κατανάλωση ζάχαρης,
καθώς η υψηλή ημερήσια πρόσληψή της προκαλεί αύξηση των προιόντων της τελικής γλυκοζυλίωσης τα οποία είναι δυνατό να προκαλέσουν φλεγμονή. Καλό είναι, επομένως, να γίνεται κατανάλωση με μέτρο των τροφών που περιέχουν σακχαρόζη, όπως τα γλυκά, το λευκό ψωμί, τα μπισκότα, τα αναψυκτικά και τα έτοιμα αρτοσκευάσματα, όπως και οι χυμοί του εμπορίου. Αντί αυτών, προτιμήστε τα υγιεινά smoothies που παρασκευάζονται εύκολα στο σπίτι.
Όσον αφορά στο μαγείρεμα των τροφών, μέθοδοι μαγειρέματος, όπως αυτή του βρασμού ή το μαγείρεμα στον ατμό, μπορούν να μειώσουν μέχρι και 50% την πρόσληψη ΑGEs, συγκριτικά με το τηγάνισμα ή το ψήσιμο στην σχάρα. Όταν μαγειρεύουμε με νερό, τα σάκχαρα εμποδίζονται να προσκολλήσουν στις πρωτεΐνες και να δημιουργήσουν γλυκοτοξίνες, ενώ η έλλειψη νερού κατά το μαγείρεμα, έχει ως αποτέλεσμα την ένωση αυτών των δύο και την δημιουργία των γλυκοτοξινών. Επιπλέον, προσπαθώντας να διατηρούμε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικές τιμές, συμβάλλουμε στην μείωση των γλυκοτοξινών που παράγονται στον οργανισμό.
Η διαχείριση του μεταβολισμού της γλυκόζης απαιτεί χρόνο ώσπου να συνηθίσει κάποιος τις νέες διατροφικές του συνήθειες, οι οποίες βοηθούν και στην μείωση των γλυκοτοξινών. Αξίζει, ωστόσο, να τις εντάξουμε στην καθημερινό μας διαιτολόγιο, καθώς συμβάλλουν και γενικότερα στην διατήρηση της υγείας και της ευεξίας.
* Η Βέρα Γιαννακίτσα είναι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc
Νότη Μπότσαρη 9-11, Αθήνα 117 41 – 211 4174081 nutriology.gr – info@nutriology.gr
