Οι αφηγήσεις του βιβλίου αποπνέουν αμεσότητα, τρυφερότητα και μελαγχολία, λες και τις διηγούνται οι γιαγιάδες μας μπροστά στη φωτιά , που καίει στο τζάκι του σπιτιού μας
«Κόκκινες Πολιτείες» Β.Ν.Πης Εκδόσεις Γκοβόστης 2016 σελ.70
Γράφει: Ο Κώστας Α. Τραχανάς
Μια μαρτυρία για τη ζωή των αγροτών στην Κω στη δεκαετία του ΄60, το νησί των αναμνήσεων και της νοσταλγίας, για τον τρόπο που γεννήθηκαν, παντρεύτηκαν, ντύθηκαν, τρέφονταν και ζούσαν . Μαρτυρίες μικροκαλλιεργητών ντομάτας , όπως ο Παναής ο Στάλος, που ξεχέρσωσαν με τα χέρια την κακοτράχαλη και κίτρινη γη της Κω, που το χώμα της ήταν ξερό και στραγγισμένο από το φως του ήλιου που γινόταν σκληρό , κοφτερή πέτρα, σφυρήλατο κούτσουρο, για να θρέψουν τα παιδιά τους, που την πότισαν τη γη με το αίμα τους και τον ιδρώτα τους, που τη μίσησαν και την αγάπησαν και τελικά αφού φάγανε πικραμύγδαλο σε τούτα τα χωράφια ,μπουχτίσανε και φτωχοί, χρεωμένοι στην τράπεζα και ακτήμονες την εγκατέλειψαν την Κω και φύγανε για την Αυστραλία.
Μαρτυρίες για τον αδίστακτο αφέντη Δούκα ,τον Πύργο του , την κόρη του Ρεβελού, τον αρχιεργάτη Στράτο Ραγόνη και τους δύο επιστάτες Βαγγέλη Ζάνα και Μανώλη Στρατή.
Σκληρός άνθρωπος ο Δούκας, σκληρός τόπος…
Ο Βασίλης Πης μεταφέροντας στο χαρτί αυτά που του είπαν , όπως ακριβώς τα είπαν, καταδεικνύει πως κάθε βίος είναι φανταστικός από τη στιγμή που κάποιος αποπειράται τη διήγησή του. Πολυπρισματικός επίσης. Στη γεωμετρία της ύπαρξης δεν υφίστανται ευθείες. Για να λάμψουν οι κρυφές αντανακλάσεις μιας ζωής πρέπει αυτή να καταστεί αφηγήσιμη , να γίνει ιστορία, να κατακτήσει την αλήθεια της μέσα από τη γραφή.
Το βιβλίο «Κόκκινες πολιτείες» είναι ένα βιβλίο περιπλάνησης και διαλόγου με το χρόνο , την ιστορία και την παράδοση. Ένα γοητευτικό βιβλίο που οι σελίδες του σε τυλίγουν σαν μαγνάδι, ιστορίες ζωής σαγηνευτικές, όπου οι πληγές δεν γιατρεύονται ποτέ , μήτε μερεύουν οι καημοί ούτε τα πάθη τιθασεύονται. Ιστορίες για την γη της Κω , που τα χώματά της είναι βαριά και πυρωμένα και καθαγιασμένα, καθόσον ποτίστηκαν από ικεσίες και θρήνους , δάκρυα και τάματα , ευγνωμοσύνη ή πόνο , ανακούφιση και μυστικά , εξομολογήσεις και προσπάθειες εξευμενισμού , ό,τι τελοσπάντων κουβαλά κι αποκαλύπτει η ψυχή του κάθε αγρότη, μικροκαλλιεργητή και ακτήμονα.
Οι «Κόκκινες πολιτείες» είναι ένα βιβλίο για το μονοπάτι της μνήμης ,που είναι στρωμένο με κοφτερές πέτρες και τα γυμνά πόδια των αγροτών ματώνουν. Το σήμερα το σκεπάζει ο χρόνος, το χθες το σκέπασε η θλίψη και το αύριο ποιος το ξέρει;
Ένα βιβλίο για τη Μεγάλη Παρασκευή που οι ψυχές των νεκρών ανασαίνουν και επιστρέφουν σαν πυγολαμπίδες ή σαν κωλοφωτιές στα χαλάσματα των σπιτιών και καθώς πετούν στον αέρα, διηγούνται την ιστορία τους ,αφήνοντας η καθεμία της πίσω φωτεινές γραμμές. Φτερουγίζοντας ανάμεσα στους ζωντανούς ,συμμετέχουν στον Επιτάφιο Θρήνο σαν αναμμένες λαμπάδες -άλλες λευκές ,άλλες κέρινες…
Ένα βιβλίο για το Μεσαιωνικό Κάστρο των Ιπποτών , για το ενετικό φρούριο, για τη Λεωφόρο των Φοινίκων, για το λιμάνι, για την Α.ΒΙ.ΚΩ , για τον πλάτανο του Ιπποκράτη, για τα κτήρια ιταλικού αρχιτεκτονικού ρυθμού και τους μιναρέδες, για τις δαντελωτές παραλίες με ανεμόμυλους ,για τις επαύλεις που ήταν χωμένες στο πράσινο, για τους νερόμυλους, για τις γούρνες και τις μυλόπετρες, για τους φούρνους που έκαιγαν ξύλα και έψηναν ψωμί, για τον αέρα που ερχόταν φορτωμένος από το άρωμα των λεμονανθών , των πορτοκαλιών και μύριζε μπαγιάτικο καπνό και βρασμένη , ξινισμένη ντομάτα , για τις αναθυμιάσεις θειαφιού, για το ζεστό νοτιά που φυσούσε τον Ιούλιο, για το σκληρό μήνα τον Απρίλη, για το βλέμμα των καλλιεργητών που ήταν στεγνό ,σαν ξερό ψωμί, για τα ψάθινα φαρδιά καπέλα των καλλιεργητών της ντομάτας, για τους σκυμμένους στα χωράφια αγρότες ώρες ατέλειωτες για να μαζεύουν τις ντομάτες, για τα απλωμένα ρούχα της μπουγάδας, για τους πετρόκτιστους τοίχους των σπιτιών με τα ξύλινα παράθυρα, για τ΄ άλογα που φρούμαζαν μέσα στο στάβλο και τα πρόβατα που βέλαζαν, για τη χτυπημένη Κυρανιώ στο πηγάδι, για το φως του ήλιου που χορεύει πάνω στις ντοματιές, για τον ουρανό που ήταν κόκκινος σαν ώριμη ντομάτα, για τη νύχτα που έσπερνε το σκοτάδι για να βγει η σελήνη, για το άρωμα της φρέσκιας γης που μύριζε βρεγμένο ξύλο και νοτισμένο χώμα, για τις απέραντες εκτάσεις για καλλιέργεια βιομηχανικής ντομάτας, για τους ελαιώνες, για τους αμυγδαλεώνες, για τους λαχανόκηπους, για τα μποστάνια, για τους ιβίσκους, τις βιολέτες, τους κρίνους, τις γαρδένιες, τις τριανταφυλλιές, τα γιασεμιά, για τα χωράφια που ήταν σκεπασμένα με κίτρινη πούδρα από θειάφι και η ανάσα τους ήταν καυτή, για το τοπίο που μύριζε καμένο ξύλο και καβουρδισμένο λίπος, για τα χωράφια με την ντομάτα δηλαδή τις Κόκκινες Πολιτείες, που ήταν λυπηρό να βλέπεις την Κόκκινη Πολιτεία να σαπίζει μέσα στον ήλιο, γιατί η ντομάτα δεν άντεχε στον χρόνο…
Τελικά χορτάριασε η Κόκκινη Πολιτεία , αγρίεψε ,όπως αγριέψανε τότε και οι καλλιεργητές… Σαπίσανε οι άνθρωποι ,αργοπεθαίνανε σε επίγειο ,ανοιχτό τάφο που τον έκαιγε ο ήλιος ,τον σκέπαζε η σκόνη και το θειάφι και η άδολη ροή του χρόνου .Μα τίποτα δεν τους άφησε ο Δούκας : τους τα πήρε όλα. Δεν θα τον συγχωρούσαν ποτέ. Ξεσπιτωθήκανε από τη γη των πατεράδων τους .Δεν θέλανε να φύγουν, αλλά τα πράγματα δεν τους άφηναν: αν μένανε ,θα πεθαίνανε απ΄ την πείνα .Τώρα τους έφαγε η ξενιτιά και η νοσταλγία…
Σκληρά χρόνια ,σαν την πέτρα που σφηνώνεται ανάμεσα στη μνήμη…
Οι αφηγήσεις του βιβλίου αποπνέουν αμεσότητα, τρυφερότητα και μελαγχολία, λες και τις διηγούνται οι γιαγιάδες μας μπροστά στη φωτιά , που καίει στο τζάκι του σπιτιού μας. Η μνήμη, ανακαλεί θύμησες που παραπέμπουν με τη σειρά τους σε άλλες…Οι αναμνήσεις προκαλούν μελαγχολία, επειδή το αντικείμενό τους είναι αδύνατο να αναστηθεί και θλίψη επειδή καθρεφτίζουν την όμορφη πλευρά κομματιών της ζωής, που όμως έχουν και άσχημη πλευρά. Αλλά έτσι είναι οι ευτυχισμένες αναμνήσεις.
Οι « Κόκκινες Πολιτείες» μελαγχολούν, νοσταλγούν και μιλάνε για όλες αυτούς που αγωνίστηκαν να μην πιάσει η καρδιά τους δέρμα. Να παραμείνει η καρδιά τους ευαίσθητη κι ευάλωτη….
Μια πολύ καλή Νουβέλα.
Ο Βασίλης Ν. Πης γεννήθηκε στην Κω των Δωδεκανήσων τον Δεκέμβρη του 1963. Μετά τις ημιτελείς σπουδές του, στο τμήμα της Σχολής Φυσικομαθηματικών στην Ιταλία, επιστρέφει στην Ελλάδα. Εργάζεται στον Δημοτικό Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού του Δήμου της Κω. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί στο ένθετο «Βιβλιοθήκη» της εφημερίδας «Ελευθεροτυπία», στο λογοτεχνικό περιοδικό «Περίπλους», στο λογοτεχνικό περιοδικό της Λέρου «Έκφραση Λόγου και Τέχνης», στο λογοτεχνικό περιοδικό της Ρόδου «Νησίδες», καθώς και στα ηλεκτρονικά περιοδικά «Ποιείν», «Fractalart» και «Staxtes». Βιβλία του έχουν εκδοθεί από τις Εκδόσεις «Οδός Πανός» και τις «Εκδόσεις Γαβριηλίδης». Ομιλεί Αγγλικά και Ιταλικά.
Έχει εκδώσει τα βιβλία:
Φως στις Πλατείες του Κόσμου, Κέντρο Γραφικών Τεχνών, Κως 1991, Ηλιοστάσια Αιγέας, Ποίηση, 1995, Νότιες Σποράδες, Ποίηση, Ατραπός, 2000, Μηνύματα, Όραμα, Κως 2001.Το Τραγούδι της Γης, Ποίηση, Οδός Πανός, 2002, Τα Τραγούδια του Μύλου, Στίχοι, Οδός Πανός, 2002, Γαλάζιος Νότος, Ποίηση, Κέντρο Γραφικών Τεχνών, Κως 2003, My Blues, Κέντρο Γραφικών Τεχνών, Στίχοι, Κως 2005, Μπαλάντες για Όνειρα και για Ναυαγοσώστες, Κέντρο Γραφικών Τεχνών, Κως, Στίχοι 2006, Μυθογραφία, Ποίηση, Γαβριηλίδης, 2007, Μπαλάντες για Τροβαδούρους και Ακροβάτες, Μπαλαλής Γραφικές Τέχνες, Κως, Στίχοι, 2008 Στίχοι Πάνω σ’ ένα Μύλο, Μπαλαλής Γραφικές Τέχνες, Κως 2009, Ο Φύλακας της Γραμμής, Γαβριηλίδης, Νουβέλα, 2010, Πάγος - Ιστορίες Ανατολικών Νήσων, Ποίηση, Οδός Πανός 2011, Κως - Μια πόλη μέσα στην πόλη – Νίσυρος – Τόποι του θειαφιού, Κέντρο Γραφικών Τεχνών, Έκδοση Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, Φωτογραφικό Λεύκωμα, 2015.
