Επίκαιρα | Αφιερώματα | Ιστορία

Ο «πόλεμος» Θήβας - Λιβαδειάς για το Πρωτοδικείο από το... 1899

Στις 8 Μαΐου έχουμε την αιματηρή καταστολή της απεργίας των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη (12 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες), ενώ στις 17 Μαΐου πεθαίνει ο Παναγής Τσαλδάρης, ένας από τους έξι πρωθυπουργούς που χάνουν αιφνιδίως τη ζωή τους εκείνη τη χρονιά…

Όπως διαβάζουμε στο δημοσίευμα των ημερών ανάμεσα στους συγκεντρωμένους της Θήβας είναι και αντιπροσωπεία των Πλαταιών με λάβαρα που γράφουν: «Οι Πλαταιείς δεν ηττήθησαν ποτέ. Και αυτήν την φοράν θα νικήσουν. Πρωτοδικείον ή θάνατος».

Ανάμεσα σε αυτά τα τραγικά γεγονότα υπάρχει μία λιγότερο φωτισμένη ιστορία της εποχής που αναβιώνει με τον πιο κλασικό τρόπο τις συνήθεις ελληνικές κόντρες μεταξύ πόλεων, περιοχών, συνοικιών κ.λπ.Μιλάμε για τον παραλίγο «πόλεμο» μεταξύ Θήβας-Λιβαδειάς για τη δημιουργία ή όχι Πρωτοδικείου στην πρώτη.

• Η κόντρα μεταξύ των δύο πόλεων για το θέμα ξεκινά το 1899, όταν οι προσπάθειες των κατοίκων της Θήβας να δημιουργηθεί Πρωτοδικείο στην πόλη τους σκοντάφτουν πάνω στις αντιρρήσεις πολιτικών παραγόντων της Λιβαδειάς.

Ενοπλες κινητοποιήσεις σε Λιβαδειά και Θήβα για το επίμαχο Πρωτοδικείο

Το ζήτημα ξεχνιέται για 36 χρόνια, αλλά επανέρχεται δριμύτερο το φθινόπωρο του 1935 με την ψήφιση του Αναγκαστικού Νόμου για τη λειτουργία Πρωτοδικείου στη Θήβα, το οποίο θα λειτουργούσε από τις 2 Απριλίου του επόμενου έτους.

Η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Δεμερτζή μεταθέτει το ζήτημα για τις 2 Μαΐου, αλλά ούτε και τότε αλλάζει κάτι. Αυτήν την περίοδο, μάλιστα, ο νέος πρωθυπουργός, Ιωάννης Μεταξάς, επιστρέφοντας με τρένο από τη Γιουγκοσλαβία, κάνει στάση στη Θήβα, διαβεβαιώνοντας τους φορείς της πόλης πως δεν πρέπει να ανησυχούν για το ζήτημα.

«Οι διαδηλωτές έχουν τουλάχιστον 200 όπλα»

Μοιάζει απίστευτο, αλλά το επόμενο σχέδιο μερίδας των διαδηλωτών περιλαμβάνει επίθεση στην πόλη της Λιβαδειάς, όταν ένα τηλεγράφημα της τελευταίας στιγμής από το γραφείο του πρωθυπουργού ενημερώνει ότι το διάταγμα περί δημιουργίας Πρωτοδικείου στη Θήβα έχει ήδη σταλεί στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».

Τέλος καλό, όλα καλά; Οχι.

Η ευχάριστη είδηση για τους Θηβαίους έχει τα αντίθετα αποτελέσματα για τους κατοίκους της Λιβαδειάς, οι οποίοι εξεγείρονται κατά τον ίδιο τρόπο που εξεγέρθηκαν πριν από λίγες ημέρες οι γείτονές τους. Στις 20 Μαΐου, που πρόκειται να εφαρμοστεί το επίμαχο διάταγμα, αυτήν τη φορά οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα στη Λιβαδειά, οι κάτοικοι ξεχύνονται στους δρόμους κρατώντας πλακάτ που γράφουν «Πρωτοδικείον ή θάνατος», χωρικοί των γύρω χωριών καταφθάνουν ένοπλοι, δημόσιες υπηρεσίες και καταστήματα παραμένουν κλειστά, ενώ, όταν κάποιες τράπεζες επιχειρούν να λειτουργήσουν, οι υπάλληλοί τους διώκονται από τους διαδηλωτές.

Συγκέντρωση σε πλατεία της Λιβαδειάς αμέσως μετά την απελευθέρωση το 1945.

Ενα αυτοκίνητο με τρεις Θηβαίους, που διασχίζει τον δρόμο, δέχεται επίθεση, με τους επιβάτες του να γλιτώνουν, επιταχύνοντας, το λιντσάρισμα, ενώ ακούγονται πολεμικές ιαχές για επίθεση στη Θήβα με συνθήματα όπως «Στη Θήβα! Να την κάψουμε», «Επάνω της! Οπως οι επτά επί Θήβαις»…

Μία έφιππη περίπολος, που εμφανίζεται το επόμενο πρωί, δυναμιτίζει περαιτέρω το κλίμα και χρειάζεται η παρέμβαση ενός εισαγγελέα προς τον επικεφαλής ταγματάρχη για να αποτραπούν τα χειρότερα: «Το χειρότερο που έχουμε να κάνουμε αυτήν τη στιγμή είναι να τους χτυπήσουμε. Οι διαδηλωτές έχουν τουλάχιστον 200 όπλα».

Όμως, αντίθετα με το γενικευμένο πολεμικό κλίμα και μπροστά στο αδιέξοδο της ανώφελης σύγκρουσης, επικρατούν την τελευταία στιγμή οι ψυχραιμότερες φωνές. Συστήνεται μία επιτροπή μεταξύ των δύο πόλεων, η οποία θα καθορίσει από κοινού τα όρια των αρμοδιοτήτων των δύο Πρωτοδικείων και ποιες περιοχές θα περιλαμβάνει.