Asopichos Logo
17-05-2024
Asopichos Logo
837

| | |

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (6): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες (Το κόκκινο σκουλήκι το 1928, οι βδέλλες και οι αγροτοπατέρες)  

< 10 λεπτά
14.08.23 • 09:27

Διαχρονικά ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ, αποκαλύπτουν τα προβλήματα στον πολύπαθο κάμπο της Κωπαΐδας που δυστυχώς ακόμη να λυθούν, ταλαιπωρούνται οι αγρότες μας αλλά και χάνεται ένα πολύ μεγάλο μέρος του πολύτιμου αγαθού λόγω έλλειψης συντονισμού και έργων υποδομής.

  • Το κόκκινο σκουλήκι που καταστρέφει το βαμβάκι έχει εμφανιστεί στις καλλιέργειες από το 1928 και μάλιστα έχει εισαχθεί με σπόρους από τις ΗΠΑ! Οι υπέρογκες απαιτήσεις για την εξαγορά της Κωπαΐδας από το Ελληνικό Δημόσιο, οι βδέλλες της Κωπαΐδας, η αγροτοπατέρες και οι απάνθρωπες συνθήκες εργασίας στα έργα της Κωπαΐδας αναφέρονται στο σημερινό μας αφιέρωμα που κλείνει την εποχή μέχρι τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και θα συνεχιστεί σε δύο ακόμη κύκλου. Μετά την απελευθέρωση μέχρι τη χούντα και από την μεταπολίτευση μέχρι σήμερα.

Για αυτή την διαχρονικότητα πραγματοποιήσαμε έρευνα-αναδρομή από τις διαμαρτυρίες και τις κινητοποιήσεις των αγροτών στο πέρασμα των χρόνων με τεκμήρια από δημοσιεύματα εφημερίδων που κατέγραψαν τα γεγονότα από το προσωπικό αρχείο του Μπάμπη Ζαννιά.

Εκτός των άλλων προβλημάτων και κυρίως της αγροτικής εκμετάλλευσης η Κωπαΐδα δημιούργησε και άλλα ζητήματα στους κατοίκους της παραλίμνιας περιοχής και κυρίως του Ορχομενού,

ΔΙΑΒΑΣΤΕ τα προηγούμενα

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (1): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (2): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (3): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες (Ελονοσία και διαμαρτυρία Ορχομενίων στον Άγγλο πρέσβη)

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (4): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες ( απαλλοτρίωση των Χαρίτων, πανωπροίκια, κατασχέσεις και άλλα)

ΑΦΙΕΡΩΜΑ Κωπαΐδα (5): Πηγή ζωής και… βάσανο για τους αγρότες (αγροτική εξέγερση, πυροβολισμοί και δίκες)   

asopichos googleΑκολουθήστε το asopichos.gr στο  Google News ΟΛΑ με μια ματιά εύκολα και γρήγορα 

Συνεχίζουμε το ιστορικό αφιέρωμα στην Κωπαΐδα με αφορμή ΚΑΙ φέτος με τα προβλήματα στην άρδευση στις ελλείψεις υποδομών αλλά και στις διαφαινόμενες περιβαλλοντικές και οικονομικές καταστροφές στις πηγές των Τριών Χαρίτων στον Ορχομενό (διαβάστε Στέρεψαν και οι Πηγές των τριών Χαρίτων στον Ορχομενό ΒΙΝΤΕΟ-ΦΩΤΟ) 

Παράλληλες επιπτώσεις, εκτός από τα ζητήματα της διανομής της γης, της καλλιέργειας, την οικονομική και τις περιβαλλοντικές παρεμβάσεις, είχαμε και στην υγεία των κατοίκων της περιοχής. Στο 2ο ΑΦΙΕΡΩΜΑ αναφερθήκαμε και στο ζήτημα της ελονοσίας που βασάνισε κυρίως τους κατοίκους του Ορχομενού διαβάστε σχετικά  Ο βάλτος της ελονοσίας 

Σήμερα στο έκτο αφιέρωμα εκτός του Κωπαΐδικού ζητήματος (καλλιεργητές, Εταιρεία, Κράτος) θα αναφερθούμε σε ένα παράλληλο θέμα της Κωπαΐδας τις βδέλλες που ζούσαν στα έλη.

Το ψάρεμα της Βδέλλας Henri Belle 1874βδελλες ορχο

Οι βδέλλες

Στα μέσα του 18ου αιώνα οι βδέλλες ήταν περιζήτητες λόγω των θεραπευτικών ιδιοτήτων που χρησιμοποιούσαν στην ιατρική μέσω της αφαίμαξης. Στα έλη της Κωπαΐδας υπήρχε μεγάλος αριθμός και έτσι οι κάτοικοι τις μάζευαν και τις πουλούσαν έχοντας έτσι ένα έσοδο.  Η τιμή της ήταν περίπου 50 δραχμές η οκά.

Ο Όθωνας εξέδωσε διάταγμα με το οποίο περιόριζε την εξαγωγή της βδέλλας, προκειμένου να μην εξαντληθεί το πολύτιμο αυτό σκουλήκι. Η συλλογή τους για χρήση εντός της Ελλάδας ήταν ελεύθερη σε όλους. Όμως, το διάταγμα απαγόρευε την εξαγωγή βδελλών, καθώς θεωρούταν “λαθρεμπόριον”.

Στην αρχαιότητα η λίμνη, που μετά την παρακμή του μυκηναϊκού πολιτισμού και την καταστροφή των αναχωμάτων είχε από καιρό ξανασχηματιστεί, ήταν γνωστή για τα νόστιμα χέλια της και αργότερα για τις βδέλλες της – «απαραίτητες» στην ιατρική εκείνης της εποχής, ειδικά στην αφαίμαξη, που, όπως πίστευαν, αποτοξίνωνε το σώμα.

Η βδέλλα είναι είδος σκουληκιού, το οποίο ζει σε έλη, σε λίμνες και στο νερό. Το στόμα της διαθέτει τρεις σειρές από δόντια με τα οποία κολλά στο δέρμα του ανθρώπου ή του ζώου και ρουφά αίμα, με το οποίο και τρέφεται. Το αίμα που ρουφάει μπορεί να είναι και 5 φορές περισσότερο από τον όγκο του σώματός της.

Το πιο γνωστό της είδος είναι η βδέλλα η κοινή (ή βδέλλα η ιατρική) η οποία στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε για τοπικές αφαιμάξεις. Για να χρησιμοποιηθεί η βδέλλα στην αφαίμαξη, καθαρίζεται πρώτα με χλιαρό νερό και μετά τοποθετείται στο επιλεγμένο σημείο του σώματος. Για την απομάκρυνσή της χρησιμοποιείται αλατόνερο.

Για την κτηνοτροφία η βδέλλα θεωρείται επιζήμια, καθώς η αφαίμαξη των ζώων τα κάνει να αδυνατίσουν ή ακόμα και να χάσουν τη ζωή τους. Πολλαπλασιάζεται με αυγά, περίπου 10 με 15, τα οποία τυλίγει σε λεπτή μεμβράνη και τα τοποθετεί στην άκρη του νερού ώστε να εκκολαφθούν μόνα τους.

Ο Τάκης Λάππας στο βιβλίο του " Η Κωπαΐδα" αναφέρει:

Σχετικά με τις βδέλλες έχουμε δυο δημοσιεύματα σ' αθηναϊκές εφημερίδες. Τού 1841 και 1858.

κωπαιδα γκραβουραCarl Rottmann: Κωπαΐδα 1839 ©Szilas/Neue Pinakothek München 

Φτάσαμε στο 6ο ΑΦΙΕΡΩΜΑ για την Κωπαΐδα από την εποχή που αποφασίστηκε η αποξήρανση της με το Βασιλικό Διάταγμα το 1836, την αποτυχία των Γάλλων να ολοκληρώσουν το έργο, την ανάθεση του έργου στους Άγγλους, την διαχείριση και τα προβλήματα από τους διαχειριστές Άγγλους, τους αγώνες των αγροτών για να γίνουν αφεντάδες στον τόπο τους αλλά και τα (ως συνήθως) τα πολιτικά παιχνίδια και (ως συνήθως) οικονομικά οφέλη.

Το αφιέρωμά μας είναι χωρισμένο σε τρεις θεματικές ενότητες. Στην πρώτη από τις αρχές μέχρι τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο το 1940, από τον πόλεμο μέχρι την χούντα το 1967 και η τρίτη ενότητα από την μεταπολίτευση (1974) μέχρι τις μέρες μας.

Το θέμα της Κωπαΐδας είναι ανεξάντλητο και μετά από σχεδόν τρεις αιώνες (1836-2023) συνεχίζει να μας απασχολεί με τα διαχρονικά λάθη που έχουν γίνει αλλά και από νέα στοιχεία που έρχονται στο φως μέσα από έρευνες. Όπως έχουμε πει το Κωπαΐδικό δεν ήταν μόνο ζήτημα του Ορχομενού, της Βοιωτίας της Στερεάς, ήταν (και είναι) Πανελλαδικό και με διεθνής προεκτάσεις όπως το έχουμε επισημάνει στα αφιερώματά μας.

Ως τέτοιο σπουδαίο θέμα οι έρευνες, για να μαθαίνουμε λεπτομέρειες, δεν σταματούν και έτσι υπάρχει ένας τεράστιος όγκος πληροφόρησης.

Για εμάς, φανατικούς της ερευνητικής δημοσιογραφίας, θα πρέπει να υπάρχουν τεκμήρια για τα λεγόμενά μας, αποδείξεις.

Όσα λοιπόν έχουν δει το φως της δημοσιότητας, ως πρωτογενές υλικό που έχει αποτυπωθεί "άμα τη γενέσει του" είναι αξία ανεκτίμητη και γι' αυτό επιλέγουμε αυτόν τον τρόπο. Η καταγραφή των γεγονότων την ίδια στιγμή που συμβαίνουν, με το ύφος και το κλίμα που επικρατούσε μας δίνει ακριβώς την εικόνα που επικρατούσε ώστε να κατανοήσουμε και να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας.

Από την άλλη η ανάγνωση αυτών των τεκμηρίων της εποχής δεν χρειάζονται ιδιαίτερη ανάλυση. Και μόνο με την ανάγνωση μαθαίνουμε και αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα και το τι επικρατούσε.

Διαπραγματεύσεις για την εξαγορά της Κωπαΐδας 

Το 1928 γίνονται διαπραγματεύσεις το Ελληνικό Κράτος να εξαγοράσει από τους Άγγλους οι οποίοι προβάλλουν υπερβολικές αξιώσεις και γίνεται παρέμβαση του πρωθυπουργού για μεσολαβητικές διαπραγματεύσεις ώστε να ρίξουν την τιμή.

1 σεπτ 1908 μακεδ

Οργίασαν οι αγροτοπατέρες και τα οικονομικά της Ένωσης Λιβαδειάς 

Συνέδριο βαμβακοπαραγωγών πραγματοποιήθηκε τον Απρίλη του 1931 στις Σέρρες στο οποίο, όπως αναφέρει το δημοσίευμα της "Μακεδονίας" οργίασαν οι αγροτοπατέρες!

Στο συνέδριο ο γεωπόνος Αφεντάκης ζήτησε να μπει δασμός στο βαμβάκι και κατήγγειλε ότι Αγροτική και Εθνική Τράπεζα δεν υποστήριξαν τους συνεταιρισμούς για αγορά εκκοκκιστικών μηχανών.

Σε απάντηση του παρισταμένου διευθυντή της Εθνικής Τράπεζας Λιβαδειάς (Καραμάνος) μαθαίνουμε ότι ο κ Αφεντάκης και άλλοι αγροτοπατέρες αγόρασαν σχετικές μηχανές αξίας 2,5 εκατομμυρίων δραχμών ενώ η πραγματική αξία ήταν 1 εκατομμύριο και ενώ το ταμείο του συνεταιρισμού είχε μόνο 80 χιλιάδες, η Τράπεζα χορήγησε στην Ένωση Λιβαδειάς 1,750.000 δρχ για τον εκκοκκισμό.

19 απρ 1931 μακεδ

Κόκκινο σκουλήκι το 1928

Με την παραπάνω αναφορά μας στους βαμβακοπαραγωγούς,  με το παρακάτω δημοσίευμα αποκαλύπτεται ότι το κόκκινο σκουλήκι έχει εμφανιστεί και ταλαιπωρεί τους αγρότες από το 1928! Μάλιστα λέγεται ότι εισήχθει με σπόρους από την Αμερική.

Στη συνέχει δίνονται οδηγίες για την καταπολέμηση. Οι πληροφορίες αυτές έχουν δοθεί από το υπουργείο Γεωργίας για την καταπολέμηση που έχει δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα στους βαμβακοκαλλιεργητές.

23 ιαν 1928

σκουλικι

30 δρχ η οκά το βαμβάκι, άθλιες συνθήκες εργαζομένων στην Εταιρεία 

5 απρ 1926 μακεδ 1 δεκ 1924 μακεδ 18 ιουλ 1927 ριζος 14 ιουν 1933 ριζος 19 νοεμ 1935 ριζος

 

asopichos efimerida viotia clip
Asopichos Logo white
Θέλοντας να αποδώσουμε τιμή στον πρόγονό μας, τον Ορχομένιο Ολυμπιονίκη δώσαμε το όνομά του στη προσπάθειά μας. Μέγιστη τιμή και βαριά κληρονομιά την οποία θα προσπαθήσουμε να υπερασπιστούμε. Ονομάσαμε Ασώπιχο την ιστοσελίδα μας γιατί ο Ολυμπιονίκης, ανήκει σε όλους, όπως και η ιστοσελίδα μας. Γιατί η αλήθεια και η ενημέρωση χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια, είναι ένας συνεχής αγώνας δρόμου…

Ακολουθήστε μας

menu-circle